Gói tín dụng 120,000 tỷ đồng: Khó khăn lớn nhất là nguồn cung còn hạn chế
Sáng ngày 13/11/2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức “Hội nghị tín dụng đối với bất động sản và phát triển nhà ở xã hội” triển khai Công điện 993/CĐ-TTg ngày 24/10/2023 của Thủ tướng Chính phủ.
|
Hội nghị tín dụng bất động sản được tổ chức sáng ngày 13/11/2023. |
Thị trường bất động sản có vai trò hết sức quan trọng, gắn kết chặt chẽ với sự phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực. Đối với ngành ngân hàng, những diễn biến trên thị trường bất động sản (BĐS) cũng như những khó khăn của doanh nghiệp BĐS có tác động trực tiếp đến chất lượng tín dụng, ổn định kinh tế vĩ mô.
Ngay từ đầu năm 2023, ngành Ngân hàng đã thực hiện các giải pháp góp phần tháo gỡ khó khăn, nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho khách hàng như: Đảm bảo thanh khoản và mở rộng hạn mức tín dụng ngay từ đầu năm; điều chỉnh giảm liên tục 04 lần các mức lãi suất điều hành của NHNN; chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh; Ban hành chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ; tháo gỡ khó khăn cho thị trường trái phiếu…
Tín dụng đến 31/10 là 12.8 triệu tỷ đồng, tăng 7.39%
Bà Hà Thu Giang – Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết đến đến ngày 31/10/2023, tín dụng nền kinh tế đạt hơn 12.8 triệu tỷ đồng, tăng 7.39% so với cuối năm 2022.
Đối với lĩnh vực bất động sản, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khuyến khích các TCTD tập trung nguồn vốn cho các phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; đồng thời, kiểm soát rủi ro tín dụng đối với lĩnh vực kinh doanh bất động sản nhằm thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững.
Về tình hình cấp tín dụng đối với lĩnh vực BĐS, đến cuối tháng 9/2023, tổng dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực BĐS của các TCTD đạt 2.74 triệu tỷ đồng, tăng 6.04% so với 31/12/2022, chiếm tỷ trọng 21.46% tổng dư nợ đối với nền kinh tế. Trong đó tín dụng BĐS tập trung vào mục đích tiêu dùng/tự sử dụng chiếm 64% và dư nợ đối với hoạt động kinh doanh BĐS chiếm tỷ trọng 36% dư nợ tín dụng lĩnh vực BĐS.
Tuy nhiên, trong 9 tháng đầu năm, tín dụng kinh doanh BĐS lại có sự tăng trưởng rất cao (+21.86%), cao hơn tỷ lệ tăng trưởng tín dụng chung và cùng kỳ năm trước, điều này có thể cho thấy các giải pháp, nỗ lực của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường BĐS đang dần phát huy hiệu quả.
Bên cạnh đó, các TCTD cũng tích cực triển khai cho vay theo các chương trình của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về nhà ở, kết quả đạt được như sau:
Cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02, doanh số giải ngân của Chương trình là 29,679 tỷ đồng cho hơn 53,000 cá nhân, hộ gia đình. Đến cuối năm 2022, dư nợ cho vay của Chương trình là 6,276 tỷ đồng (thu nợ được 23,403 tỷ đồng), nợ xấu chiếm 1.55%.
NHCSXH cũng triển khai 05 chương trình cho vay liên quan tới nhà ở với tổng dư nợ 27,005 tỷ đồng với trên 240 ngàn khách hàng đang vay vốn. Trong đó, chương trình cho vay NOXH theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP có doanh số cho vay đạt 17,197 tỷ đồng, dư nợ hiện nay là 10,573 tỷ đồng với gần 40 ngàn khách hàng còn dư nợ
Đối với Chương trình 120,000 tỷ đồng, đến nay, trên cơ sở danh mục dự án đủ điều kiện tham gia Chương trình của 23 UBND các tỉnh, thành phố, BIDV và Agribank đã ký hợp đồng tín dụng tài trợ với tổng số tiền cam kết cấp tín dụng là 1,091 tỷ đồng, cho 03 dự án, số tiền giải ngân đến nay là 105 tỷ đồng. Đồng thời đã cam kết cấp tín dụng cho 02 dự án với số tiền cam kết là 605 tỷ đồng.
Trước tình hình nền kinh tế còn nhiều khó khăn, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như thu nhập của người dân đều bị ảnh hưởng, dẫn tới chất lượng tín dụng BĐS cũng tiềm ẩn những rủi ro cần chú ý. Tỷ lệ nợ xấu tín dụng BĐS đến tháng 9/2023 (2.89%) đã tăng so với thời điểm 31/12/2022 (1.72%).
Tín dụng phục vụ mục đích tiêu dùng, tự sử dụng giảm trong khi đó tín dụng kinh doanh BĐS tăng rất cao, đây là điểm cần chú ý khi cầu tín dụng để mua BĐS có xu hướng đi xuống, phần nào phản ánh sức mua của thị trường đang giảm so với thời điểm trước.
Về mặt an toàn hoạt động của các TCTD, nhu cầu tín dụng BĐS thường là với thời hạn trung và dài hạn trong khi đó nguồn vốn huy động của ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn với mức lãi suất thay đổi theo thị trường. Do đó, nếu các TCTD không cân đối được kỳ hạn giữa huy động và cho vay phù hợp, có thể đối mặt với rủi ro thanh khoản. Bên cạnh đó, còn có sự tập trung cấp tín dụng đối với lĩnh vực BĐS tại một số TCTD, với tốc độ tăng trưởng cao.
Khó khăn lớn nhất của gói 120,000 tỷ đồng là nguồn cung còn hạn chế
Hiện nay, thị trường BĐS vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong đó có nhiều tồn tại, vướng mắc đã kéo dài như: Hệ thống thủ tục pháp lý liên quan đến đất đai, quy hoạch, đầu tư xây dựng; Mất cân đối cung cầu tại các phân khúc, dư thừa nhà ở cao cấp, biệt thự trong khi nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ còn hạn chế; Nhu cầu của thị trường tại một số phân khúc đang có sự sụt giảm mạnh; Năng lực tài chính của doanh nghiệp còn hạn chế và phụ thuộc chủ yếu vào các nguồn huy động từ bên ngoài như vốn vay, trái phiếu, huy động của người mua nhà; …
Về cho vay nhà ở xã hội theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP đang triển khai tại NHCSXH: Tổng nguồn vốn cho vay tối đa theo NQ 43 và NQ 11 là 15,000 tỷ đồng. Đến 30/09/2023, NHCSXH mới giải ngân đạt 55% kế hoạch do nguồn cung nhà ở xã hội tại các địa phương còn hạn chế, nhiều đối tượng có nhu cầu nhưng qua rà soát không đủ điều kiện vay vốn tín dụng chính sách xã hội; chủ đầu tư khi bán cho người mua nhà chưa giải chấp nên không thực hiện được việc đăng ký giao dịch bảo đảm… Do đó, ngày 2/11/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 181/NQ-CP điều chỉnh kế hoạch vốn dự kiến không giải ngân hết của 4 chương trình cho vay ưu đãi, trong đó có Chương trình này để bổ sung cho vay giải quyết việc làm.
Đối với Chương trình 120,000 tỷ đồng, khó khăn lớn nhất là nguồn cung còn hạn chế, đến nay mới có 23 UBND tỉnh, thành phố công bố danh mục dự án đủ điều kiện tham gia Chương trình. Ngoài ra, Theo báo cáo của NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố, qua rà soát các dự án thuộc danh mục, trong số 54 dự án được công bố có: 5 dự án đã được phê duyệt cấp tín dụng; 30 dự án (55.5%) là chưa có nhu cầu vay vốn; 11 dự án (20.4%) là chưa đủ điều kiện cho vay, trong đó có 06 dự án còn gặp vướng mắc về mặt pháp lý; 8 dự án (15%) đang được các NHTM thẩm định. Do đó, việc triển khai Chương trình còn chưa được như dự kiến.
Cát Lam
FILI
